Ngay từ khi được bầu chọn, Đức Phanxicô đã từ chối khoác áo choàng lộng lẫy và đeo thánh giá vàng như truyền thống. Ngài bước ra ban công trong chiếc áo trắng đơn sơ, với thánh giá sắt cũ kỹ trên ngực — dấu hiệu đầu tiên cho thấy một vị giáo hoàng sẽ sống và rao giảng bằng chính sự khiêm hạ.
Ngài không ở trong dinh tông tòa, mà chọn sống tại nhà trọ Thánh Marta, ăn uống cùng các linh mục, không có người hầu riêng, không xa hoa. Xe ngài dùng chỉ là chiếc Ford Focus cũ, và trong các chuyến tông du, ngài từ chối dùng xe chống đạn quá đắt đỏ. Với Đức Phanxicô, quyền lực là để phục vụ, không phải để được phục vụ.
Lối sống giản dị ấy không phải là một chiêu thức truyền thông, mà là nét nhất quán của đời ngài — từ những năm còn là Hồng y Bergoglio tại Argentina, ngài đã sống giữa người nghèo, đi xe buýt, tự nấu ăn, và sống như một linh mục giữa đoàn chiên.
Sự khó nghèo của ngài là lời chứng sống động về Tin Mừng, là một tiếng nói âm thầm nhưng mãnh liệt phản đối chủ nghĩa tiêu thụ, danh vọng và địa vị. Trong một thế giới mê mải giàu sang, ngài nhắc nhở chúng ta rằng: Giáo hội thuộc về người nghèo, và nên giống Chúa Kitô — Đấng đã sinh ra trong hang đá đơn sơ và chết trần trụi trên thập giá.
Và ngài cũng đã ra đi đúng như cách ngài sống: giản dị và nghèo khó. Khi Đức Giáo hoàng Phanxicô qua đời, tài sản cá nhân được báo cáo chỉ vỏn vẹn khoảng 100 đô la Mỹ. Ngài không để lại nhà cửa, không danh mục đầu tư, không dinh thự riêng. Ngay cả đám tang cũng đã được ngài yêu cầu tổ chức thật đơn sơ, không huy hoàng, không trọng vọng — đúng tinh thần của một mục tử sống trọn vẹn cho đoàn chiên nghèo khổ.
Sự nghèo khó của ngài không phải là thiếu thốn, mà là một chọn lựa có ý thức: sống nhẹ nhàng để yêu thương được nhiều hơn. Và cái chết ấy, tuy lặng lẽ, nhưng lại là một dấu chấm than hùng hồn cho cả thế giới biết rằng sự thánh thiện không nằm ở vàng son, mà ở chỗ biết sống nhỏ lại để Chúa được lớn lên.
Nhà Nguyện Nhỏ.