Dụ ngôn Rượu mới Bình cũ, còn gọi là Dụ ngôn Rượu mới trong Bầu da cũ, được Chúa Giêsu kể sau khi Ngài kêu gọi người thu thuế Lêvi trở thành môn đệ của mình, tại một bàn tiệc do Ngài làm chủ tọa (Luca 5:29). Dụ ngôn này là lời đáp của Chúa Giêsu trước một câu hỏi về việc giữ chay:
“ Họ nói với Người: “Môn đệ ông Gio-an năng ăn chay cầu nguyện, môn đệ người Pha-ri-sêu cũng thế, còn môn đệ ông thì ăn với uống!” Đức Giê-su trả lời: “Chẳng lẽ các ông lại có thể bắt khách dự tiệc cưới ăn chay, khi chàng rể còn ở với họ? Sẽ có ngày chàng rể bị đem đi; ngày đó, họ mới ăn chay.” ”
— Luca 5:33–35
Chúa Giêsu tiếp tục phần trả lời bằng hai dụ ngôn ngắn sau. Trong số các sách Phúc Âm Nhất Lãm, Tin Mừng theo thánh Luca trình bày dụ ngôn này cách chi tiết nhất.
“ Đức Giê-su còn kể cho họ nghe dụ ngôn này: “Chẳng ai xé áo mới lấy vải vá áo cũ, vì như vậy, không những họ xé áo mới, mà miếng vải áo mới cũng không ăn với áo cũ. Không ai đổ rượu mới vào bầu da cũ, vì như vậy, rượu mới sẽ làm nứt bầu, sẽ chảy ra và bầu cũng hư. Nhưng rượu mới thì phải đổ vào bầu mới. Cũng không ai uống rượu cũ mà còn thèm rượu mới. Vì người ta nói: ‘Rượu cũ ngon hơn.'” ”
— Luca 5:36–39

———————————————–
Đoạn Tin Mừng này là một phần quan trọng trong lời giảng dạy của Chúa Giêsu về sự đổi mới trong đời sống đức tin. Để hiểu rõ hơn, ta cần đặt dụ ngôn này trong bối cảnh của nó.
Bối cảnh của dụ ngôn
Chúa Giêsu kể dụ ngôn này trong một bữa tiệc mà Lêvi (một người thu thuế vừa được Ngài kêu gọi) tổ chức. Khi thấy Chúa cùng các môn đệ ăn uống với những người bị xã hội Do Thái xem là tội nhân, những người Pharisêu và các môn đệ của Gioan Tẩy Giả thắc mắc tại sao các môn đệ của Chúa không giữ chay như họ.
Chúa Giêsu trả lời bằng một hình ảnh rất đẹp: khi chàng rể còn ở với khách dự tiệc cưới, thì không thể bắt họ ăn chay được. Chàng rể ở đây chính là Chúa, và tiệc cưới là niềm vui của Nước Trời đang khai mở. Việc giữ chay là một hành động hướng về sự trông đợi, nhưng khi Chúa đã đến, thì điều quan trọng hơn là đón nhận sự sống mới Ngài mang đến.
Tiếp đó, Chúa Giêsu dùng hai hình ảnh: vải mới – áo cũ và rượu mới – bầu cũ để làm rõ hơn ý nghĩa của sự thay đổi này.
Diễn giải dụ ngôn
- Hình ảnh vải mới và áo cũ
- “Chẳng ai xé áo mới để lấy vải vá vào áo cũ, vì như vậy không những làm hỏng áo mới, mà miếng vải cũng không hợp với áo cũ.”
- Áo cũ ở đây tượng trưng cho hệ thống luật lệ và tập quán cũ của Do Thái giáo, vốn đã bị con người làm cho trở nên cứng nhắc và thiếu đi tinh thần yêu thương.
- Vải mới tượng trưng cho Tin Mừng của Chúa Giêsu, sự sống mới mà Ngài ban.
- Nếu cố gắng ghép nối Tin Mừng vào lối sống cũ kỹ mà không có sự thay đổi từ bên trong, thì cả hai đều bị hỏng.
- Hình ảnh rượu mới và bầu da cũ
- “Không ai đổ rượu mới vào bầu da cũ, vì như vậy, rượu mới sẽ làm nứt bầu, rượu sẽ chảy ra và bầu cũng hư.”
- Rượu mới chính là Tin Mừng – sự sống mới trong Chúa. Bầu da cũ là những con người vẫn bám víu vào lối sống cũ, tư duy cũ, không chịu đổi mới.
- Nếu ai muốn đón nhận Tin Mừng mà vẫn giữ nguyên cách sống cũ, thì giống như bầu da cũ không thể chứa nổi rượu mới, cuối cùng chỉ dẫn đến đổ vỡ.
- Vì thế, muốn giữ được rượu mới, con người cần bầu da mới – tức là một tấm lòng đổi mới, mở ra để đón nhận Chúa và sống theo tinh thần của Ngài.
- Câu nói cuối cùng: “Rượu cũ ngon hơn”
- Đây là một chi tiết chỉ có trong Tin Mừng Luca.
- Nó phản ánh thực tế rằng nhiều người không muốn thay đổi. Họ quen với cái cũ và cho rằng “cũ vẫn ngon hơn”, nên không muốn đón nhận điều mới mẻ từ Chúa.
- Đây cũng là một lời cảnh tỉnh: nếu con người cứ bám víu vào những gì quen thuộc, họ có thể bỏ lỡ sự sống mà Chúa Giêsu đang mời gọi.
Ý nghĩa thực tiễn
- Sống đức tin không chỉ là giữ luật, mà là một sự đổi mới từ bên trong
- Chúa Giêsu không đến để phá bỏ lề luật, nhưng để kiện toàn. Người Pharisêu giữ luật rất nghiêm, nhưng lại thiếu đi tinh thần yêu thương. Nếu chỉ giữ đạo theo thói quen, mà không để Chúa biến đổi lòng mình, thì chẳng khác nào cố vá vải mới vào áo cũ.
- Muốn theo Chúa, phải sẵn sàng thay đổi
- Nếu muốn đón nhận Tin Mừng, ta cần có một tâm hồn mềm mại như bầu da mới, sẵn sàng để Chúa uốn nắn, chứ không phải khư khư giữ cái cũ và khép lòng lại với sự sống mới mà Ngài ban.
- Cẩn thận với thái độ “rượu cũ ngon hơn”
- Đôi khi ta dễ bị mắc kẹt trong suy nghĩ “cái cũ tốt hơn”, “đã quen rồi”, “thay đổi làm gì”, và vì thế mà không chịu lớn lên trong đức tin. Nhưng nếu Chúa đang mời gọi ta bước vào một điều gì mới, thì có lẽ đã đến lúc ta cần mở lòng hơn để đón nhận.
Lời kết
Dụ ngôn này không chỉ là một lời nhắc nhở cho người Do Thái thời Chúa Giêsu, mà còn rất thực tế cho mỗi người chúng ta ngày nay. Nếu thực sự muốn theo Chúa, ta phải chấp nhận để Ngài đổi mới, chứ không thể cứ giữ nguyên lối sống cũ mà mong có được sự sống mới trong Ngài.
Nhà Nguyện Nhỏ.